Mehmet Hanifi GÜLEL
Domates ihracatı ilk 5 ayda yüzde 25 geriledi. İhracatın gerilemesinin temel sebebinin ise maliyetlerin artması ve döviz kurların da düşük seviyede seyretmesi nedeni ile rekabetçiliğin kaybedilmesi olarak belirtiliyor. Türkiye’nin domates ihracatının bu yılın ilk 5 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 25 oranında bir düştüğünü aktaran İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Melisa Tokgöz Mutlu, ihracat değerinin ise 247 milyon dolar gerilediğini açıkladı.
Öncelikle üretim kısmına bakıldığında, bu yıl domates üretiminde herhangi bir sorunun gözükmediğine vurgu yapan Melisa Tokgöz Mutlu, ‘’İhracat rakamlarına baktığımızda ise Almanya, Hollanda, Polonya gibi özellikle Avrupa Birliği ülkelerine yaptığımız domates ihracatında düşüşler yaşanıyor. Avrupa’ya ihracatta ciddi sıkıntılarımız var.
Maliyetlerimizin artması ve kurların da düşük seviyede seyretmesi nedeni ile rekabetçiliğimizi kaybetmiş bulunmaktayız. Kur oranımız enflasyonun çok gerisinde kaldı. Bu kur seviyesiyle, artan TL maliyetini karşılamak ve rekabet etmek çok zor. Enflasyon ve kur arasında açılan makas nedeniyle, Avrupa pazarındaki rekabet gücümüzü tamamen kaybetmiş durumdayız. Dolayısı ile bu da ihracat rakamlarımızı aşağıya çekiyor’’ dedi.
‘’Bizim maliyetleri düşürmemiz gerekiyor”
Söz konusu sorunların aşılması için de görüşlerini dile getiren Melisa Tokgöz Mutlu, son dönemde iklim krizi ile beraber sıcaklık enflasyonunun konuşulmaya başlandığını söyledi.
Türkiye olarak tarımsal ürünlerde doğru pozisyon alınma halinde hem jeopolitik konumun verdiği lojistik avantajı hem de ürün yelpazesi sayesinde özellikle Avrupa Birliği için önemli bir tedarikçi olabileceğimizi belirten Melisa Tokgöz Mutlu, ‘’Bizlerin öncelikle maliyetleri düşürmesi gerekiyor. Bunun için de ihracat için verilen desteklerin arttırılması, endüstriyel ve dijital tarıma çok hızlı geçiş sağlanması ve israfın minimize edilmesi gerekiyor.
Tabi ki de ikinci ve üçüncü maddeler bugünden yarına hayata geçirilmesi çok mümkün değil. Ancak, bir sonraki sezon bunun için mutlaka girişimlere başlanmalı. Diğer taraftan ise kısa dönem için yapılacak en önemli destek finansal destek olacak. İhracatçıların çıktığı pazarlara tekrar girmesi çok daha zor olduğunu hatırlatmak isterim” diye konuştu.
‘Sorunun atlatılması için alternatif pazar şart’
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak ise rakip ülkelerin her geçen gün çoğaldığını ve Avrupa Birliği pazarının azaldığını söyledi. Uçak, bu sorunun atlatılması için alternatif pazarları arttırmaya çalıştıklarını kaydetti.
‘Mısır’ın maliyetleri dolar bazında bize göre düşük kalıyor’
Melisa Tokgöz Mutlu, ‘’İlk olarak tabii ki de rekabetçi fiyata ulaşmamız gerekiyor. Şu an en büyük rakiplerimizden birisi Mısır olarak yer alıyor ve maliyetleri bizim çok altımızda bulunuyor. Sadece işçilik maliyeti dolar bazında bizim maliyetimizin yarısı kadar olarak yer alıyor’’ dedi